خلاصه دانشها

دانشمندی در بیابان به چوپانی رسید و به او گفت: چرا به جای تحصیل علم، چوپانی می کنی؟
چوپان در جواب گفت: آنچه خلاصه دانشهاست یاد گرفته ام. دانشمند گفت: خلاصه دانشها چیست ؟

چوپان گفت: پنج چیز است:
تا راست تمام نشده، دروغ نگویم
تامالِ حلال تمام نشده، حرام نخورم
تا از عیب و گناه خود پاک نگردم، عیب مردم نگویم
تا روزیِ خدا تمام نشده، به درِ خانهٔ غیر نروم
تا قدم به بهشت نگذاشته ام، از هوای نفس و شیطان، غافل نباشم.

دانشمند گفت: حقا که تمام علوم را دریافته ای، براستی هر کس این پنج خصلت را داشته باشد از آب حقیقت علم و حکمت سیراب شده است!